دعای سی و یکم: نیایش در ذکر توبه و طلب آن از خدای تعالی

دعای سی و یکم 

اللّهُمّ يَا مَنْ لَا يَصِفُهُ نَعْتُ الْوَاصِفِينَ‏ وَ يَا مَنْ لَا يُجَاوِزُهُ رَجَاءُ الرّاجِينَ‏ وَ يَا مَنْ لَا يَضِيعُ لَدَيْهِ أَجْرُ الْمُحْسِنِينَ‏ وَ يَا مَنْ هُوَ مُنْتَهَى خَوْفِ الْعَابِدِينَ وَ يَا مَنْ هُوَ غَايَةُ خَشْيَةِ الْمُتّقِينَ‏ هَذَا مَقَامُ مَنْ تَدَاوَلَتْهُ أَيْدِي الذّنُوبِ، وَ قَادَتْهُ أَزِمّةُ الْخَطَايَا، وَ اسْتَحْوَذَ عَلَيْهِ الشّيْطَانُ، فَقَصّرَ عَمّا أَمَرْتَ بِهِ تَفْرِيطاً، وَ تَعَاطَى مَا نَهَيْتَ عَنْهُ تَغْرِيراً كَالْجَاهِلِ بِقُدْرَتِكَ عَلَيْهِ، أَوْ كَالْمُنْكِرِ فَضْلَ إِحْسَانِكَ إِلَيْهِ حَتّى إِذَا انْفَتَحَ لَهُ بَصَرُ الْهُدَى، وَ تَقَشّعَتْ عَنْهُ سَحَائِبُ الْعَمَى، أَحْصَى مَا ظَلَمَ بِهِ نَفْسَهُ، وَ فَكّرَ فِيمَا خَالَفَ بِهِ رَبّهُ، فَرَأَى كَبِيرَ عِصْيَانِهِ كَبِيراً وَ جَلِيلَ مُخَالَفَتِهِ جَلِيلًا فَأَقْبَلَ نَحْوَكَ مُؤَمّلًا لَكَ مُسْتَحْيِياً مِنْكَ، وَ وَجّهَ رَغْبَتَهُ إِلَيْكَ ثِقَةً بِكَ، فَأَمّكَ بِطَمَعِهِ يَقِيناً، وَ قَصَدَكَ بِخَوْفِهِ إِخْلَاصاً، قَدْ خَلَا طَمَعُهُ مِنْ كُلّ مَطْمُوعٍ فِيهِ غَيْرِكَ، وَ أَفْرَخَ رَوْعُهُ مِنْ كُلّ مَحْذُورٍ مِنْهُ سِوَاكَ فَمَثَلَ بَيْنَ يَدَيْكَ مُتَضَرّعاً، وَ غَمّضَ بَصَرَهُ إِلَى الْأَرْضِ مُتَخَشّعاً، وَ طَأْطَأَ رَأْسَهُ لِعِزّتِكَ مُتَذَلّلًا، وَ أَبَثّكَ مِنْ سِرّهِ مَا أَنْتَ أَعْلَمُ بِهِ مِنْهُ خُضُوعاً، وَ عَدّدَ مِنْ ذُنُوبِهِ مَا أَنْتَ أَحْصَى لَهَا خُشُوعاً، وَ اسْتَغَاثَ بِكَ مِنْ عَظِيمِ مَا وَقَعَ بِهِ فِي عِلْمِكَ وَ قَبِيحِ مَا فَضَحَهُ فِي حُكْمِكَ مِنْ ذُنُوبٍ أَدْبَرَتْ لَذّاتُهَا فَذَهَبَتْ، وَ أَقَامَتْ تَبِعَاتُهَا فَلَزِمَتْ لَا يُنْكِرُ يَا إِلَهِي عَدْلَكَ إِنْ عَاقَبْتَهُ، وَ لَا يَسْتَعْظِمُ عَفْوَكَ إِنْ عَفَوْتَ عَنْهُ وَ رَحِمْتَهُ، لِأَنّكَ الرّبّ الْكَرِيمُ الّذِي لَا يَتَعَاظَمُهُ غُفْرَانُ الذّنْبِ الْعَظِيمِ‏ اللّهُمّ فَهَا أَنَا ذَا قَدْ جِئْتُكَ مُطِيعاً لِأَمْرِكَ فِيمَا أَمَرْتَ بِهِ مِنَ الدّعَاءِ، مُتَنَجّزاً وَعْدَكَ فِيمَا وَعَدْتَ بِهِ مِنَ الْإِجَابَةِ، إِذْ تَقُولُ ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ . اللّهُمّ فَصَلّ عَلَى مُحَمّدٍ وَ آلِهِ، وَ الْقَنِي بِمَغْفِرَتِكَ كَمَا لَقِيتُكَ بِإِقْرَارِي، وَ ارْفَعْنِي عَنْ مَصَارِعِ الذّنُوبِ كَمَا وَضَعْتُ لَكَ نَفْسِي، وَ اسْتُرْنِي بِسِتْرِكَ كَمَا تَأَنّيْتَنِي عَنِ الِانْتِقَامِ مِنّي. اللّهُمّ وَ ثَبّتْ فِي طَاعَتِكَ نِيّتِي، وَ أَحْكِمْ فِي عِبَادَتِكَ بَصِيرَتِي، وَ وَفّقْنِي مِنَ الْأَعْمَالِ لِمَا تَغْسِلُ بِهِ دَنَسَ الْخَطَايَا عَنّي، وَ تَوَفّنِي عَلَى مِلّتِكَ وَ مِلّةِ نَبِيّكَ مُحَمّدٍ عليه‌السلام إِذَا تَوَفّيْتَنِي. اللّهُمّ إِنّي أَتُوبُ إِلَيْكَ فِي مَقَامِي هَذَا مِنْ كَبَائِرِ ذُنُوبِي وَ صَغَائِرِهَا، وَ بَوَاطِنِ سَيّئَاتِي وَ ظَوَاهِرِهَا، وَ سَوَالِفِ زَلّاتِي وَ حَوَادِثِهَا، تَوْبَةَ مَنْ لَا يُحَدّثُ نَفْسَهُ بِمَعْصِيَةٍ، وَ لَا يُضْمِرُ أَنْ يَعُودَ فِي خَطِيئَةٍ وَ قَدْ قُلْتَ يَا إِلَهِي فِي مُحْكَمِ كِتَابِكَ إِنّكَ تَقْبَلُ التّوْبَةَ عَنْ عِبَادِكَ، وَ تَعْفُو عَنِ السّيّئَاتِ، وَ تُحِبّ التّوّابِينَ، فَاقْبَلْ تَوْبَتِي كَمَا وَعَدْتَ، وَ اعْفُ عَنْ سَيّئَاتِي كَمَا ضَمِنْتَ، وَ أَوْجِبْ لِي مَحَبّتَكَ كَمَا شَرَطْت‏ وَ لَكَ يَا رَبّ شَرْطِي أَلّا أَعُودَ فِي مَكْرُوهِكَ، وَ ضَمَانِي أَنْ لَا أَرْجِعَ فِي مَذْمُومِكَ، وَ عَهْدِي أَنْ أَهْجُرَ جَمِيعَ مَعَاصِيكَ. اللّهُمّ إِنّكَ أَعْلَمُ بِمَا عَمِلْتُ فَاغْفِرْ لِي مَا عَلِمْتَ، وَ اصْرِفْنِي بِقُدْرَتِكَ إِلَى مَا أَحْبَبْتَ. اللّهُمّ وَ عَلَيّ تَبِعَاتٌ قَدْ حَفِظْتُهُنّ، وَ تَبِعَاتٌ قَدْ نَسِيتُهُنّ، وَ كُلّهُنّ بِعَيْنِكَ الّتِي لَا تَنَامُ، وَ عِلْمِكَ الّذِي لَا يَنْسَى، فَعَوّضْ مِنْهَا أَهْلَهَا، وَ احْطُطْ عَنّي وِزْرَهَا، وَ خَفّفْ عَنّي ثِقْلَهَا، وَ اعْصِمْنِي مِنْ أَنْ أُقَارِفَ مِثْلَهَا. اللّهُمّ وَ إِنّهُ لَا وَفَاءَ لِي بِالتّوْبَةِ إِلّا بِعِصْمَتِكَ، وَ لَا اسْتِمْسَاكَ بِي عَنِ الْخَطَايَا إِلّا عَنْ قُوّتِكَ، فَقَوّنِي بِقُوّةٍ كَافِيَةٍ، وَ تَوَلّنِي بِعِصْمَةٍ مَانِعَةٍ. اللّهُمّ أَيّمَا عَبْدٍ تَابَ إِلَيْكَ وَ هُوَ فِي عِلْمِ الْغَيْبِ عِنْدَكَ فَاسِخٌ لِتَوْبَتِهِ، وَ عَائِدٌ فِي ذَنْبِهِ وَ خَطِيئَتِهِ، فَإِنّي أَعُوذُ بِكَ أَنْ أَكُونَ كَذَلِكَ، فَاجْعَلْ تَوْبَتِي هَذِهِ تَوْبَةً لَا أَحْتَاجُ بَعْدَهَا إِلَى تَوْبَةٍ، تَوْبَةً مُوجِبَةً لِمَحْوِ مَا سَلَفَ، وَ السّلَامَةِ فِيمَا بَقِيَ. اللّهُمّ إِنّي أَعْتَذِرُ إِلَيْكَ مِنْ جَهْلِي، وَ أَسْتَوْهِبُكَ سُوءَ فِعْلِي، فَاضْمُمْنِي إِلَى كَنَفِ رَحْمَتِكَ تَطَوّلًا، وَ اسْتُرْنِي بِسِتْرِ عَافِيَتِكَ تَفَضّلًا. اللّهُمّ وَ إِنّي أَتُوبُ إِلَيْكَ مِنْ كُلّ مَا خَالَفَ إِرَادَتَكَ، أَوْ زَالَ عَنْ مَحَبّتِكَ مِنْ خَطَرَاتِ قَلْبِي، وَ لَحَظَاتِ عَيْنِي، وَ حِكَايَاتِ لِسَانِي، تَوْبَةً تَسْلَمُ بِهَا كُلّ جَارِحَةٍ عَلَى حِيَالِهَا مِنْ تَبِعَاتِكَ، وَ تَأْمَنُ مِمَا يَخَافُ الْمُعْتَدُونَ مِنْ أَلِيمِ سَطَوَاتِكَ. اللّهُمّ فَارْحَمْ وَحْدَتِي بَيْنَ يَدَيْكَ، وَ وَجِيبَ قَلْبِي مِنْ خَشْيَتِكَ، وَ اضْطِرَابَ أَرْكَانِي مِنْ هَيْبَتِكَ، فَقَدْ أَقَامَتْنِي يَا رَبّ ذُنُوبِي مَقَامَ الْخِزْيِ بِفِنَائِكَ، فَإِنْ سَكَتّ لَمْ يَنْطِقْ عَنّي أَحَدٌ، وَ إِنْ شَفَعْتُ فَلَسْتُ بِأَهْلِ الشّفَاعَةِ. اللّهُمّ صَلّ عَلَى مُحَمّدٍ وَ آلِهِ، وَ شَفّعْ فِي خَطَايَايَ كَرَمَكَ، وَ عُدْ عَلَى سَيّئَاتِي بِعَفْوِكَ، وَ لَا تَجْزِنِي جَزَائِي مِنْ عُقُوبَتِكَ، وَ ابْسُطْ عَلَيّ طَوْلَكَ، وَ جَلّلْنِي بِسِتْرِكَ، وَ افْعَلْ بِي فِعْلَ عَزِيزٍ تَضَرّعَ إِلَيْهِ عَبْدٌ ذَلِيلٌ فَرَحِمَهُ، أَوْ غَنِيّ‏ٍ تَعَرّضَ لَهُ عَبْدٌ فَقِيرٌ فَنَعَشَهُ. اللّهُمّ لَا خَفِيرَ لِي مِنْكَ فَلْيَخْفُرْنِي عِزّكَ، وَ لَا شَفِيعَ لِي إِلَيْكَ فَلْيَشْفَعْ لِي فَضْلُكَ، وَ قَدْ أَوْجَلَتْنِي خَطَايَايَ فَلْيُؤْمِنّي عَفْوُكَ. فَمَا كُلّ مَا نَطَقْتُ بِهِ عَنْ جَهْلٍ مِنّي بِسُوءِ أَثَرِي، وَ لَا نِسْيَانٍ لِمَا سَبَقَ مِنْ ذَمِيمِ فِعْلِي، لَكِنْ لِتَسْمَعَ سَمَاؤُكَ وَ مَنْ فِيهَا وَ أَرْضُكَ وَ مَنْ عَلَيْهَا مَا أَظْهَرْتُ لَكَ مِنَ النّدَمِ، وَ لَجَأْتُ إِلَيْكَ فِيهِ مِنَ التّوْبَةِ. فَلَعَلّ بَعْضَهُمْ بِرَحْمَتِكَ يَرْحَمُنِي لِسُوءِ مَوْقِفِي، أَوْ تُدْرِكُهُ الرّقّةُ عَلَيّ لِسُوءِ حَالِي فَيَنَالَنِي مِنْهُ بِدَعْوَةٍ هِيَ أَسْمَعُ لَدَيْكَ مِنْ دُعَائِي، أَوْ شَفَاعَةٍ أَوْكَدُ عِنْدَكَ مِنْ شَفَاعَتِي تَكُونُ بِهَا نَجَاتِي مِنْ غَضَبِكَ وَ فَوْزَتِي بِرِضَاكَ. اللّهُمّ إِنْ يَكُنِ النّدَمُ تَوْبَةً إِلَيْكَ فَأَنَا أَنْدَمُ النّادِمِينَ، وَ إِنْ يَكُنِ التّرْكُ لِمَعْصِيَتِكَ إِنَابَةً فَأَنَا أَوّلُ الْمُنِيبِينَ، وَ إِنْ يَكُنِ الِاسْتِغْفَارُ حِطّةً لِلذّنُوبِ فَإِنّي لَكَ مِنَ الْمُسْتَغْفِرِينَ. اللّهُمّ فَكَمَا أَمَرْتَ بِالتّوْبَةِ، وَ ضَمِنْتَ الْقَبُولَ، وَ حَثَثْتَ عَلَى الدّعَاءِ، وَ وَعَدْتَ الْإِجَابَةَ، فَصَلّ عَلَى مُحَمّدٍ وَ آلِهِ، وَ اقْبَلْ تَوْبَتِي، وَ لَا تَرْجِعْنِي مَرْجِعَ الْخَيْبَةِ مِنْ رَحْمَتِكَ، إِنّكَ أَنْتَ التّوّابُ عَلَى الْمُذْنِبِينَ، وَ الرّحِيمُ لِلْخَاطِئِينَ الْمُنِيبِينَ. اللّهُمّ صَلّ عَلَى مُحَمّدٍ وَ آلِهِ، كَمَا هَدَيْتَنَا بِهِ، وَ صَلّ عَلَى مُحَمّدٍ وَ آلِهِ، كَمَا اسْتَنْقَذْتَنَا بِهِ، وَ صَلّ عَلَى مُحَمّدٍ وَ آلِهِ، صَلَاةً تَشْفَعُ لَنَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ يَوْمَ الْفَاقَةِ إِلَيْكَ، إِنّكَ عَلَى كُلّ شَيْ‏ءٍ قَدِيرٌ، وَ هُوَ عَلَيْكَ يَسِيرٌ.

خدايا ای کسی که توصيف واصفان از وصفت فرو ماند، و ای کسی که اميد اميدواران از تو درنگذرد، و ای کسی که اجر نکوکاران نزد تو ضايع نشود، و ای کسی که خوف عبادت کنندگان به تو پايان پذيرد، و ای کسی که بيم پرهيزکاران به تو منتهی گردد، اين مقام کسی است که گناهان او را دست بدست گردانده، و شيطان بر او غالب گشته است، و از اين جهت در برابر امر تو از روی بی‌مبالاتی کوتاهی کرده. و از سر غرور به نواهی تو گرائيده است. مانند کسی که به قدرت تو بر خود جاهل، يا فضل و احسان ترا در باره خويش منکر باشد. تا چون چشم هدايتش گشوده گشته و ابرهای کوری از برابرش پراکنده شده، ظلمهای خود را در باره نفس خويش برشمرده، و در موارد مخالفت خود با پروردگارش فکر کرده، تا گناه بزرگش را بزرگ و مخالفت عظيمش را عظيم ديده، پس در حالی که بتو اميدوار و از تو شرمسار بوده بسوی تو رو آورده، و از سر اعتماد روی دلش را به جانب تو متوجه ساخته. پس از فرط اطمينان و يقين با بار طمعش آهنگ تو کرده، و از سر اخلاص با توشه ترسش قصد درگاه تو نموده، در حالی که به هيچ کس جز تو طمع نداشته، و از هيچ چيز غير از تو نمی‌ترسيده، پس در حضور تو با حال تضرع ايستاده، و ديده‌اش را از روی خضوع به زمين دوخته، و در برابر عزتت با تذلل و خواری سر بزير افکنده، و از سر فروتنی راز درونی خود را که تو بهتر از او می‌دانی برای تو آشکار ساخته، و به آئين خشوع گناهانش را که تو حساب آن را بهتر داری برشمرده، و از مهلکه عظيمی که در عالم علم تو بر او وارد شده و از کار زشتی که او را در دادگاه حکومت تو رسوا ساخته بتو استغاثه کرده، همان گناهان که لذت‌هايش روی برتافته تا سپری شده و وبالش همچنان بر جای مانده، تا مزمن گشته است. اکنون من، در پيشگاه تو مانند چنين بنده‌ای هستم که با اين اوصاف در حالی پيش تو ايستاده، که اگر عقوبتش کنی منکر عدل تو نشود، و اگر از او درگذری و بر او رحمت آوری عفو ترا عجيب و عظيم نشمارد. زيرا که تو آن پروردگار کريمی هستی که آمرزش گناه بزرگ در نظرت بزرگ نمی‌نمايد.
خدايا پس اينک منم که در حال اطاعت فرمان تو در دعائی که به آن امر کرده‌ای، و در حال طلب وفای به وعده‌ات در اجابتی که وعده داده‌ای به درگاه تو آمده‌ام. آنجا که فرموده‌ای «مرا بخوانيد تا شما را اجابت کنم». خدايا پس بر محمد و آلش رحمت فرست، و با آمرزش خود با من برخورد کن، همچنانکه من با اعتراف خود با تو برخورد کردم، و مرا از افتادن‌گاههای گناهان بردار، همچنانکه خود را برای تو پست ساخته‌ام، و مرا در پرده ستاريت بپوشان، همچنانکه در انتقامم درنگ کردی .
خدايا و نيتم را در طاعت خود ثابت ساز، و بصيرتم را در عبادتت قوی گردان، و مرا به اعمالی موفق دار که بوسيله آن چرک گناهان را از من بشوئی، و هنگام وفات مرا به ملت خود و ملت پيغمبرت: محمد عليه‌السلام بميران. خدايا من در اين مقام خود بسوی تو باز می‌گردم. از گناهان کبيره و صغيره‌ام، و از معصيتهای پوشيده و آشکارم، و از لغزشهای ديرينه و تازه‌ام، مانند باز گشتن تائبی که خيال گناه در دلش نگذرد و فکر برگشتن به خطائی را به ضمير راه ندهد، و تو خود فرموده‌ای - ای پروردگار من - در کتاب محکمت، که توبه را از بندگانت می‌پذيری، و از گناهان درمی‌گذری، و توبه کنندگان را دوست می‌داری. پس به مقتضای وعده خود توبه‌ام را بپذير، و بر حسب ضمانت خود از گناهم درگذر و چنانکه شرط کرده‌ای، محبتت را بر من لازم گردان، و شرط من با تو - ای پرورگار من - آن است که به آنچه ناپسند تو است باز نگردم، و ضمانتم آنکه بکاری که پيش تو نکوهيده است رجوع نکنم، و پيمانم اين است که از همه معاصی تو دوری گزينم. خدايا تو به آنچه من کرده‌ام داناتری پس بيامرز برای من آنچه را که می‌دانی و بازگردان مرا به قدرت خود به آنچه دوست داری. خدايا، بر ذمه من غرامتها و مسئوليتهائی است که آنها را بياد دارم و غرامتها و مسئوليتهائی هست که فراموش کرده‌ام، و همه آنها برابر چشم تو است که به خواب نمی‌رود و پيش علم تو است که فراموش نمی‌کند. پس در برابر آنها به صاحبانش عوض بده، و وزرش را از دوش من بينداز، و سنگينيش را از من تخفيف ده و مرا از ارتکاب مانند آنها بازدار. خدايا، و من يارای انجام توبه ندارم مگر به نگهداری تو و از گناهها خودداری نمی‌توانم، مگر به قوت تو. پس مرا به نيروئی کافی و عصمتی مانع از گناه تعهد فرمای . خدايا هر بنده که بسوی تو باز گردد و حال آنکه در علم غيب تو شکننده توبه و بازگردنده به گناه و خطای خويش باشد. پس من بتو پناه می‌برم از آنکه مانند او باشم. پس توبه مرا چنان توبه‌ای قرار ده که پس از آن به توبه‌ای محتاج نباشم: توبه‌ای که موجب محو گناهان گذشته و سلامت از گناه در بقيه ايام عمر باشد.خدايا من از نادانی خود به درگاه تو عذر می‌طلبم، و بخشش بدی کردارم را از تو می‌خواهم. پس از روی احسان مرا به کنف رحمت خود در آور و از راه تفضل در جامه عافيت بپوشان. خدايا من از آن خاطرات دل و نگاههای چشم و گفتگوهای زبانم که مخالف اراده تو يا بيرون از حد محبت تو باشد، پيش تو چنان توبه می‌کنم که هر يک از اعضايم - جداگانه - از عقوبتهای تو سالم بماند، و از قهر و انتقام شديد و دردناکت که بيدادگران از آن می‌هراسند ايمن گردد. خدايا پس بر تنهائيم در برابر تو، و بر طپيدن دلم از ترس تو، و لرزه اعضايم از هيبت تو، رحمت آور زيرا گناهانم ای پروردگار من در ساحت تو مرا در مقام رسوائی بپا داشته. پس اگر ساکت شوم، احدی در باره‌ام سخن نمی‌گويد و اگر وسيله‌ای يا کفيلی طلبم، سزاوار شفاعت نيستم. خدايا بر محمد و آلش رحمت فرست، و کرمت را در خطاهايم شفيع ساز، و به آئين مهربانی گناهانم را ببخش، و مرا به آنچه سزاوار آنم عقوبت مفرمای و دامن احسانت را بر من بگستر، و مرا در پرده عفوت بپوشان، و با من معامله شخص مقتدری کن که بنده‌ای ذليل با تضرع و خضوع به درگاه او رفته، پس آن مقتدر بر او رحمت آورده. يا توانگری که بنده‌ای فقير نزد او آمده، پس آن توانگر او را از خاک برداشته.
خدايا مرا از تو پناه دهنده‌ای نيست، پس بايد که قدرتت مرا پناه دهد، و مرا شفيعی بسوی تو نيست، پس بايد فضل تو شفيعم شود، و گناهم مرا به هراس افکنده، پس بايد عفو تو مرا ايمن سازد. پس با اين حال آنچه بر زبان راندم، از جهت جهل به کردار زشت و در اثر فراموشی کارهای نکوهيده پيشينم نيست. بلکه برای آن است که آسمان تو و هر که در آن ساکن است، و زمين تو و هر که بر روی آن است ندامتی را که آشکار کردم و توبه‌ای را که در آن بتو پناه بردم، بشنوند تا مگر يکی از ايشان - به رحمت تو - بر پريشان حاليم رحم آورد. يا برای آشفتگيم بر من رقت کند. پس از جانب او دعائی بمن رسد که از دعای من نزد تو به اجابت نزديکتر باشد. يا شفاعتی دست دهد که نزد تو از شفاعت من استوارتر باشد که نجات من از خشم تو، و دست يافتنم به خشنودی تو در طی آن باشد. خدايا اگر پشيمانی پيش تو توبه است، پس من پشيمانترين پشيمان‌هايم و اگر ترک گناهت انابه است پس من اولين انابت کنندگانم، و اگر استغفار سبب ريختن گناهان است پس من پيش تو از مستغفرانم. خدايا پس همچنانکه به توبه فرمان دادی و قبول آن را ضمانت کردی، و بر دعا تحريص و ترغيب کردی و وعده اجابت دادی، بر محمد و آلش رحمت فرست، و توبه مرا قبول کن، و به نااميدی از رحمتت بازم مگردان، زيرا توئی پذيرنده توبه گناه‌کاران و بخدايا اي کسي که توصيف واصفان از وصفت فرو ماند، و اي کسي که اميد اميدواران از تو درنگذرد، و اي کسي که اجر نکوکاران نزد تو ضايع نشود، و اي کسي که خوف عبادت کنندگان به تو پايان پذيرد، و اي کسي که بيم پرهيزکاران به تو منتهي گردد، اين مقام کسي است که گناهان او را دست بدست گردانده، و شيطان بر او غالب گشته است، و از اين جهت در برابر امر تو از روي بي‌مبالاتي کوتاهي کرده. و از سر غرور به نواهي تو گراييده است. مانند کسي که به قدرت تو بر خود جاهل، يا فضل و احسان تو را درباره خويش منکر باشد. تا چون چشم هدايتش گشوده گشته و ابرهاي کوري از برابرش پراکنده شده، ظلم‌هاي خود را درباره نفس خويش برشمرده، و در موارد مخالفت خود با پروردگارش فکر کرده، تا گناه بزرگ‌اش را بزرگ و مخالفت عظيم‌اش را عظيم ديده، پس در حالي که به تو اميدوار و از تو شرمسار بوده به سوي تو رو آورده، و از سر اعتماد روي دلش را به جانب تو متوجه ساخته. پس از فرط اطمينان و يقين با بار طمع‌اش آهنگ تو کرده، و از سر اخلاص با توشه ترس‌اش قصد درگاه تو نموده، در حالي که به هيچ کس جز تو طمع نداشته، و از هيچ چيز غير از تو نمي‌ترسيده، پس در حضور تو با حال تضرّع ايستاده، و ديده‌اش را از روي خضوع به زمين دوخته، و در برابر عزّتت با تذلّل و خواري سر به زير افکنده، و از سر فروتني راز دروني خود را که تو بهتر از او مي‌داني براي تو آشکار ساخته، و به آيين خشوع گناهان‌اش را که تو حساب آن را بهتر داري برشمرده، و از مهلکه عظيمي که در عالم علم تو بر او وارد شده و از کار زشتي که او را در دادگاه حکومت تو رسوا ساخته به تو استغاثه کرده، همان گناهان که لذت‌هايش روي برتافته تا سپري شده و وبالش همچنان بر جاي مانده، تا مزمن گشته است. اکنون من، در پيشگاه تو مانند چنين بنده‌اي هستم که با اين اوصاف در حالي پيش تو ايستاده، که اگر عقوبت‌اش کني منکر عدل تو نشود، و اگر از او درگذري و بر او رحمت آوري عفو تو را عجيب و عظيم نشمارد. زيرا که تو آن پروردگار کريمي هستي که آمرزش گناه بزرگ در نظرت بزرگ نمي‌نمايد. خدايا پس اينک منم که در حال اطاعت فرمان تو در دعايي که به آن امر کرده‌اي، و در حال طلب وفاي به وعده‌ات در اجابتي که وعده داده‌اي به درگاه تو آمده‌ام. آنجا که فرموده‌اي «مرا بخوانيد تا شما را اجابت کنم». خدايا پس بر محمّد و آلش رحمت فرست، و با آمرزش خود با من برخورد کن، هم‌چنان‌که من با اعتراف خود با تو برخورد کردم، و مرا از افتادن‌گاه‌هاي گناهان بردار، هم‌چنان‌که خود را براي تو پست ساخته‌ام، و مرا در پرده ستاريت بپوشان، هم‌چنان‌که در انتقامم درنگ کردي . خدايا و نيّتم را در طاعت خود ثابت ساز، و بصيرتم را در عبادتت قوي گردان، و مرا به اعمالي موفق‌دار که به وسيله آن چرک گناهان را از من بشويي، و هنگام وفات مرا به ملت خود و ملت پيغمبرت: محمّد عليه‌السلام بميران. خدايا من در اين مقام خود به سوي تو باز مي‌گردم. از گناهان کبيره و صغيره‌ام، و از معصيت‌هاي پوشيده و آشکارم، و از لغزش‌هاي ديرينه و تازه‌ام، مانند بازگشتن تائبي که خيال گناه در دلش نگذرد و فکر برگشتن به خطايي را به ضمير راه ندهد، و تو خود فرموده‌اي ـ اي پروردگار من ـ در کتاب محکمت، که توبه را از بندگانت مي‌پذيري، و از گناهان درمي‌گذري، و توبه کنندگان را دوست مي‌داري. پس به مقتضاي وعده خود توبه‌ام را بپذير، و بر حسب ضمانت خود از گناهم درگذر و چنانکه شرط کرده‌اي، محبتت را بر من لازم گردان، و شرط من با تو ـ اي پرورگار من ـ آن است که به آنچه ناپسند تو است باز نگردم، و ضمانتم آنکه بکاري که پيش تو نکوهيده است رجوع نکنم، و پيمانم اين است که از همه معاصي تو دوري گزينم. خدايا تو به آنچه من کرده‌ام داناتري پس بيامرز براي من آنچه را که مي‌داني و بازگردان مرا به قدرت خود به آنچه دوست داري. خدايا، بر ذمه من غرامت‌ها و مسئوليت‌هايي است که آنها را به ياد دارم و غرامت‌ها و مسئوليت‌هايي هست که فراموش کرده‌ام، و همه آنها برابر چشم تو است که به خواب نمي‌رود و پيش علم تو است که فراموش نمي‌کند. پس در برابر آنها به صاحبانش عوض بده، و وزرش را از دوش من بينداز، و سنگيني‌اش را از من تخفيف ده و مرا از ارتکاب مانند آنها بازدار. خدايا، و من ياراي انجام توبه ندارم مگر به نگهداري تو و از گناه‌ها خودداري نمي‌توانم، مگر به قوت تو. پس مرا به نيرويي کافي و عصمتي مانع از گناه تعهد فرماي . خدايا هر بنده که به سوي تو باز گردد و حال آنکه در علم غيب تو شکننده توبه و بازگردنده به گناه و خطاي خويش باشد. پس من به تو پناه مي‌برم از آنکه مانند او باشم. پس توبه مرا چنان توبه‌اي قرار ده که پس از آن به توبه‌اي محتاج نباشم: توبه‌اي که موجب محو گناهان گذشته و سلامت از گناه در بقيه ايام عمر باشد. خدايا من از ناداني خود به درگاه تو عذر مي‌طلبم، و بخشش بدي کردارم را از تو مي‌خواهم. پس از روي احسان مرا به کنف رحمت خود درآور و از راه تفضّل در جامه عافيت بپوشان. خدايا من از آن خاطرات دل و نگاه‌هاي چشم و گفتگوهاي زبانم که مخالف اراده تو يا بيرون از حد محبت تو باشد، پيش تو چنان توبه مي‌کنم که هر يک از اعضايم ـ جداگانه ـ از عقوبت‌هاي تو سالم بماند، و از قهر و انتقام شديد و دردناکت که بيدادگران از آن مي‌هراسند ايمن گردد. خدايا پس بر تنهايي‌ام در برابر تو، و بر طپيدن دلم از ترس تو، و لرزه اعضايم از هيبت تو، رحمتآور زيرا گناهانم اي پروردگار من در ساحت تو مرا در مقام رسوايي به پا داشته. پس اگر ساکت شوم، احدي در باره‌ام سخن نمي‌گويد و اگر وسيله‌اي يا کفيلي طلبم، سزاوار شفاعت نيستم. خدايا بر محمّد و آلش رحمت فرست، و کرمت را در خطاهايم شفيع ساز، و به آيين مهرباني گناهانم را ببخش، و مرا به آنچه سزاوار آنم عقوبت مفرماي. و دامن احسانت را بر من بگستر، و مرا در پرده عفوت بپوشان، و با من معامله شخص مقتدري کن که بنده‌اي ذليل با تضرع و خضوع به درگاه او رفته، پس آن مقتدر بر او رحمت آورده. يا توانگري که بنده‌اي فقير نزد او آمده، پس آن توانگر او را از خاک برداشته. خدايا مرا از تو پناه دهنده‌اي نيست، پس بايد که قدرتت مرا پناه دهد، و مرا شفيعي به سوي تو نيست، پس بايد فضل تو شفيعم شود، و گناهم مرا به هراس افکنده، پس بايد عفو تو مرا ايمن سازد. پس با اين حال آنچه بر زبان راندم، از جهت جهل به کردار زشت و در اثر فراموشي کارهاي نکوهيده پيشينم نيست. بلکه براي آن است که آسمان تو و هر که در آن ساکن است، و زمين تو و هر که بر روي آن است ندامتي را که آشکار کردم و توبه‌اي را که در آن به تو پناه بردم، بشنوند تا مگر يکي از ايشان ـ به رحمت تو ـ بر پريشان حالي‌ام رحم آورد. يا براي آشفتگي‌ام بر من رقت کند. پس از جانب او دعايي به من رسد که از دعاي من نزد تو به اجابت نزديک‌تر باشد. يا شفاعتي دست دهد که نزد تو از شفاعت من استوارتر باشد که نجات من از خشم تو، و دست يافتنم به خشنودي تو در طي آن باشد. خدايا اگر پشيماني پيش تو توبه است، پس من پشيمان‌ترين پشيمان‌هايم و اگر ترک گناهت انابه است پس من اولين انابت کنندگانم، و اگر استغفار سبب ريختن گناهان است پس من پيش تو از مستغفرانم . خدايا پس هم‌چنان که به توبه فرمان دادي و قبول آن را ضمانت کردي، و بر دعا تحريص و ترغيب کردي و وعده اجابت دادي، بر محمّد و آلش رحمت فرست، و توبه مرا قبول کن، و به نااميدي از رحمتت بازم مگردان، زيرا تويي پذيرنده توبه گناه‌کاران و بخشنده بر خطاپيشگان بازگرايندگان. خدايا بر محمّد و آلش رحمت فرست، هم‌چنان که به وسيله او ما را هدايت کردي، و بر محمّد و آلش رحمت فرست هم‌چنان که به سبب او ما را رهايي دادي، و بر محمّد و آلش رحمت فرست، چنان رحمتي که ما را در روز رستاخيز و در روز احتياج به تو شفاعت کند. زيرا که تو بر هر چيز قدرت بي‌پايان داري. و آن براي تو آسان است.